DAHIL Buwan ng Wika, sikapin natin iFilipino ang ating editoryal.

At bago tayo magsulat, magtimpla tayo ng kape. Meron akong kape rito na bigay ng isang kaibigan sa city hall. Gawa raw sa Baguio. Ibig sabihin, dito namunga ang kape. Dito na rin hinarvest at prinoseso.

Hindi naman ito extraordinary. Marami rin kaming kape dati sa aming bakuran. Tatay ko dati ang nagbabayo ng kape na nakukuha niya dito. Kasama yung aroma sa aking alaala. May mga tawag sa processing ngayon: washed, natural at honey processing.

Dati ang alam lang namin ay yung mulmulem samon tu itupra method na siyang ginagawa namin sa bahay.

Ngayon lang nauso yung single source coffee pero ganun na nga ang kape natin noon. Doon nga sumikat ang Atok coffee. Sa packaging na nakita ko sa Seattle, may kwento pa ng pamilya na pinanggalingan nito sa label. Mas mahal ang single source coffee, alam niyo ba. Tulad na rin siguro ng single malt whiskey yan.

So lumabas sa balita na magkakaroon na rin ng sariling label ang kape ng Baguio. Maliit lang ang lungsod pero andaming backyard coffees. Marami na akong nakasalamuha na ang kape nila ay single-sourced. Naks. Pati ang Bishop’s House ay may sariling kape, di niyo ba alam? Di kasi kayo close. Chos.
Anyways so ang city hall ay gumawa ng coffee committee para sa branding ng kape natin.

Ayon sa press release, ilang linggo silang nagkape para makagawa ng pangalan. At ito nga, naglabas ng PR last week at innanounce ang brand name ng coffee exclusively from Baguio.
Tinapong.

“Finally, the Summer Capital’s very own coffee product that was launched last year has its own label and brand – ‘Tinapong’ Baguio Arabica. Baguio City Farmers Agriculture Cooperative (BCFAC) Board of Directors chairperson Dr. Brigit Piok said the final label and brand was reached after a series of meetings, workshops and trainings on product development, branding and labelling in collaboration with the Department of Trade and Industry-Cordillera (DTI-CAR).”

Ani pa ni Piok: “Tinapong reminds us that drinking coffee is part of the Igorot or Ibaloy culture; hence, coffee trees have to be planted in our backyards to produce tinapong that we crave for in our daily lives whether working in the farm or doing household chores.”

Wala na akong masasabi niyan, pero wala ba sa kumite nila ang nagtanong: e paano kung may Tagalog na nagsabi ng Tinapong Coffee?

Hindi ko na sasabihin kung anong ibig ipahiwatig nito pero gets mo?

Hindi lahat makukuha ang tinapong reminds us that drinking coffee is part of the Igorot or Ibaloy culture chorva. Tatanungin lang nila: joke ba ito?

Problema partly ng ating LGU ay ang exclusivity factor. Kung gagawa ng committee, kuha ng tao rito, kuha ng assistant dito, kuha ng janitor. Wala nang nagkokontra. Aprub na lahat.

Kunwari maragsa ang pagsabi ng Tinapong coffee para maiba sa Basura or Thrown Coffee. So magbabayad ka pa ng promo to spin that. Dagdag gastos. Or you want to instill ibaloy pride? If you Google tinapong coffee right now, you get rice coffee, which is a different coffee all along. Another spin?

Bakit wala kayong Plan B?

At wala man lang nag-oppose na taga-ibang departamento ng city hall?

Sa language, iexpect natin na iba ang sabihin ng isang salita sa isang lengwahe. Nagkataon na dominant language or language of the market ang Filipino at nag-iiba ang ibig sabihin ng tinapong kung ganoon.